Pierwsza miesiączka - objawy, ile trwa, kiedy może się pojawić?

Pierwsza miesiączka z początku może przerażać, ale kiedy podejdziesz do tematu świadomie, możesz być pewna, że nic Cię nie zaskoczy, a strach szybko minie. Zobacz, co warto wiedzieć na temat pierwszego okresu i jak do niego się przygotować.

Pierwszy okres u dziewczynek - kiedy może się pojawić?

Dojrzewanie to czas, w którym dochodzi do bardzo wielu zmian. Pod koniec tego okresu u dziewczynek pojawia się pierwsza miesiączka. To ważny etap rozwoju. Oznacza, że biologicznie stajesz się dorosła, a Twoje ciało przygotowuje się do możliwości posiadania potomstwa w przyszłości. 

Pierwsza miesiączka, fachowo nazywana menarche, zwykle pojawia się między 11. a 14. rokiem życia. Nie są to jednak sztywne normy. Pierwsza miesiączka w wieku 10 lat to nie powód do obaw i zmartwień. Przy najbliższej wizycie u prowadzącego lekarza pediatry warto o tym powiedzieć. Nawet jeżeli skończyłaś już 14 lat i nadal nie miesiączkujesz, nie musisz się niepokoić, że coś jest nie tak. To, kiedy pojawi się pierwszy okres, zależy od wielu indywidualnych uwarunkowań. Dużą rolę odgrywają czynniki genetyczne. Możesz zapytać swoją mamę, w jakim wieku pojawiła się u niej pierwsza miesiączka. Ale nie sugeruj się tym mocno, ponieważ w dzisiejszych czasach wpływ mają także czynniki środowiskowe i sposób odżywiania. Znaczenie ma także ogólny stan zdrowia, aktywność fizyczna i masa ciała. Jak widzisz, nie jest to takie proste i nie da się tego przyspieszyć lub zahamować. 

Każda dziewczynka dojrzewa inaczej, a okres może pojawić się w różnym wieku. Nie ma sensu porównywać się z koleżankami i martwić się na zapas. Pamiętaj, że większość małych kobiet dojrzewa prawidłowo, tylko we własnym tempie. Powody do niepokoju to wystąpienie pierwszej miesiączki przed 10. rokiem życia lub jej brak po 16. roku życia. Wówczas konsultacja z lekarzem może okazać się niezbędna.

Objawy pierwszej miesiączki

Zapewne zauważyłaś, że Twoje ciało zmienia się od dłuższego czasu. Sylwetka nabrała kobiecych kształtów: zaokrągliły Ci się biodra, urosły piersi, pojawiło się owłosienie łonowe, a także na nogach i pod pachami. Zapewne także zmienił się Twój wzrost, a także mógł pojawić się trądzik. Jak już wiesz, pierwsza miesiączka pojawia się pod koniec okresu dojrzewania. Zatem możesz się jej spodziewać, choć zwykle występuje nieoczekiwanie. Zazwyczaj przed tym wielkim dniem nie pojawiają się uciążliwe dolegliwości. Jednak każdy organizm jest inny, a objawy są kwestią indywidualną. Do najczęstszych i najbardziej charakterystycznych oznak pierwszej miesiączki należą:

• plamienia lub niewielkie krwawienia występujące przez kilka dni,
• pojawienie się białej wydzieliny,
• bóle i skurcze w dole brzucha,
• lekkie osłabienie i ogólne złe samopoczucie,
• nudności,
• rozdrażnienie, dekoncentracja i wahania nastrojów.

Objawy pierwszego okresu mogą być różne i mogą wystąpić w różnym nasileniu. Warto obserwować zmiany w swoim ciele i być przygotowaną. 

Czytaj więcej o tym, co się dzieje z Twoim ciałem: Etapy dojrzewania – jak zmienia się Twoje ciało?.

Jak wygląda pierwsza miesiączka u dziewczynek?

W przypadku tego, jak wygląda pierwszy okres, także nie ma jednej odpowiedzi. Jeżeli rozmawiasz na ten temat z koleżankami, to przygotuj się, że każda może mówić co innego. Zwykle pada pytanie: ile trwa pierwszy okres? Z tym bywa różnie. Warto zaznaczyć, że pierwsze miesiączki są nieregularne, mogą trwać od 3 do 7 dni. Także pojawienie się następnej nie jest oczywiste i kilka miesięcy przerwy między okresami jest normalne. Pierwsza miesiączka może być bardzo skąpa (kilka kropel krwi) lub bardzo obfita. Także kolor wydzieliny może się różnić - normą jest zarówno krwistoczerwone, jak i brunatne zabarwienie. Jeżeli chodzi o bolesność, to zazwyczaj pierwszym krwawieniom nie towarzyszy ból. Potem może być różnie, bowiem wiele kobiet dotykają tego typu dolegliwości. Na szczęście mijają wraz z miesiączką.

W tym miejscu warto zaznaczyć, że pierwsze sześć lat od pojawienia się pierwszego okresu, to czas na uregulowanie się poziomu hormonów. Po tym czasie miesiączkowanie będzie dość systematyczne i będzie się odbywało średnio w 28-dniowych cyklach. Jednak początkowo możesz mieć nieregularne okresy. Ma to związek, z tym że pierwsze cykle często są jeszcze bezowulacyjne. Pamiętaj, że nie jest to regułą i nie można traktować tego czasu, jako okresu, w którym ciąża jest niemożliwa.

Pierwsza miesiączka - jak się przygotować?

Jeżeli podejrzewasz, że niebawem możesz zacząć miesiączkować, nie obawiaj się tego. To naturalne, że dojrzewasz, a okres to oznaka prawidłowego rozwoju. Jeżeli czujesz niepokój, porozmawiaj z osobą, z którą masz dobry kontakt. Może to być mama, starsza siostra, babcia czy też ciocia. To normalne, że chcesz wiedzieć, jak to wszystko wygląda i co wtedy robić. Pamiętaj też, że koleżanki nie zawsze będą miały odpowiednią wiedzę. Warto porozmawiać z kimś, kto wysłucha Twoich obaw, jak też podzieli się z Tobą swoimi doświadczeniami i znajomością tematu. Jeżeli nadal będziesz miała jakieś wątpliwości, warto porozmawiać np. z lekarzem ginekologiem, który dokładnie wyjaśni Ci, co się dzieje z Twoim ciałem. Poza tym będzie wiarygodnym źródłem informacji. 

Nie bój się pytać, to normalne, że odczuwasz stres przed nieznaną Ci jeszcze sytuacją. Jeżeli będziesz świadoma i dobrze przygotowana do tego, co Cię czeka, przestaniesz się niepokoić i spokojnie poczekasz na pierwszą miesiączkę. 

Możesz też przygotować się od strony praktycznej. Udaj się na zakupy z zaufaną osobą, by zapoznać się i wybrać odpowiednie środki higieniczne potrzebne podczas okresu. Warto mieć w plecaku czy torebce np. podpaskę. Ważna jest także właściwa higiena w trakcie okresu. Ma to znaczenie w zapobieganiu powstawania infekcji. Na rynku jest wiele produktów przeznaczonych dla nastolatek, w tym specjalne płyny do higieny intymnej.

Właściwe przygotowanie się do pojawienia się pierwszej miesiączki to klucz do spokoju. Pamiętaj, że nie masz powodów do obaw, bo to normalne, że stajesz się kobietą. Jeżeli rozwiejesz wszystkie Swoje wątpliwości, nic się nie zaskoczy.

dr n. med. Anna Wilczyńska
specjalista ginekolog położnik